Trong khuôn khổ chuyến thăm và làm việc của Chủ tịch Quốc hội Chính quyền nhân dân, Chủ tịch Hội đồng Nhà nước Cuba Juan Esteban Lazo Hernández, sáng ngày 03/10/2025, tại Thành phố Hồ Chí Minh đã diễn ra “Buổi gặp gỡ giữa Đoàn Chủ tịch Quốc hội Cuba và Doanh nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh”. Sự kiện do Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư Thành phố (ITPC) phối hợp cùng Sở Ngoại vụ tổ chức.

Đoàn đại biểu Cuba do Chủ tịch Esteban Lazo Hernández dẫn đầu, có sự hiện diện của Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Cuba tại Việt Nam Rogelio Polanco Fuentes và Tổng Thư ký Quốc hội, Tổng Thư ký Hội đồng Nhà nước Homero Acosta Álvarez. Về phía Việt Nam, tham dự có ông Vũ Hải Hà, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Bí thư Đảng ủy Quốc hội, Chủ tịch Nhóm Nghị sĩ hữu nghị Việt Nam - Cuba; ông Nguyễn Văn Dũng, Phó Chủ tịch UBND Thành phố Hồ Chí Minh; cùng đại diện các cơ quan Trung ương, Sở ban ngành Thành phố, Hiệp hội doanh nghiệp và hơn 70 doanh nghiệp tiêu biểu của Thành phố.

Khẳng định tình hữu nghị đặc biệt

Chương trình là dịp gặp gỡ giữa cộng đồng doanh nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh và chính quyền Cuba, tạo cơ hội trao đổi thông tin thị trường, định hướng hợp tác và giới thiệu tiềm năng Thành phố trong thương mại, nông nghiệp, y tế, công nghệ sinh học, du lịch và dịch vụ. Sự kiện góp phần thắt chặt quan hệ hữu nghị Việt Nam - Cuba, mở rộng hợp tác song phương và hỗ trợ doanh nghiệp Thành phố tiếp cận thị trường Mỹ Latinh qua Cuba - cửa ngõ quan trọng của khu vực.

Bà Vilma Sánchez Sempé, Vụ trưởng Vụ Chính sách Thương mại với châu Á và châu Đại Dương (Bộ Ngoại thương và Đầu tư nước ngoài Cuba), khẳng định Việt Nam là đối tác hàng đầu của Cuba tại châu Á. Doanh nghiệp Việt Nam đã tham gia tích cực vào phát triển đặc khu kinh tế Cuba trong các lĩnh vực năng lượng, thương mại, xây dựng và chế biến. Sau chuyến thăm của Tổng Bí thư Tô Lâm tháng 9/2024, nhiều thỏa thuận ưu đãi được ký kết, tiêu biểu là chương trình hợp tác sản xuất lúa gạo 2025-2027 đạt kết quả tích cực.

Chính sách mở cửa, ưu đãi đặc thù

Chủ tịch Quốc hội Cuba Esteban Lazo Hernández cho biết sau nhiều năm bị bao vây, cấm vận, kinh tế Cuba gặp khó khăn, nhất là về tài chính và thanh khoản ngoại tệ. Để vượt qua thách thức, Cuba ban hành nhiều chính sách khuyến khích đầu tư, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp nước ngoài, đặc biệt là Việt Nam, tham gia phát triển kinh tế - xã hội đến năm 2030. Ông nhấn mạnh, doanh nghiệp đang hoạt động tại Cuba cần nâng cao hiệu quả để củng cố niềm tin cho nhà đầu tư mới. Chính phủ Cuba cũng đang cải cách thủ tục hành chính, tháo gỡ khó khăn tài chính và xem xét các đề xuất của doanh nghiệp nhằm thúc đẩy tiến độ triển khai dự án.

Hợp tác nông nghiệp - điểm sáng song phương

Nông nghiệp là lĩnh vực hợp tác nổi bật giữa Việt Nam và Cuba. Hiện Việt Nam đang triển khai mô hình thí điểm sản xuất lúa gạo hơn 1.000 ha tại Cuba, áp dụng giống và kỹ thuật Việt Nam, đạt năng suất 7,3 tấn/ha - cao hơn mức trung bình của Cuba. Từ kết quả này, Cuba mong muốn mở rộng mô hình để tăng sản lượng và bảo đảm an ninh lương thực bền vững. Chính phủ Cuba đã cấp quyền sử dụng đất nông nghiệp miễn phí và còn nhiều diện tích bỏ hoang sẵn sàng giao cho doanh nghiệp Việt Nam khai thác. Ngoài lúa gạo, Cuba khuyến khích đầu tư vào cây lương thực, cây thức ăn chăn nuôi và sản xuất phân bón. Các dự án này không chỉ phục vụ nhu cầu trong nước mà còn hướng tới xuất khẩu sang Caribe  và Mỹ Latinh.

Tiềm năng rộng mở ở nhiều lĩnh vực

Theo Chủ tịch Esteban Lazo Hernández, ngoài nông nghiệp, Cuba còn nhiều lĩnh vực tiềm năng cho hợp tác như dược phẩm, công nghệ sinh học, y tế, viễn thông, xây dựng, công nghệ cao và chuyển đổi số. Cuba cũng đang xem xét cơ chế tỷ giá phù hợp để hỗ trợ kinh doanh, đồng thời mở cửa lĩnh vực bất động sản. Một trọng tâm khác là phát triển năng lượng sạch. Cuba mong muốn học hỏi kinh nghiệm từ Việt Nam trong triển khai điện mặt trời hộ gia đình, nhằm thúc đẩy chuyển đổi năng lượng bền vững.

Thành phố Hồ Chí Minh - cầu nối hợp tác

Phát biểu tại sự kiện, ông Nguyễn Văn Dũng, Phó Chủ tịch UBND Thành phố Hồ Chí Minh, nhấn mạnh Việt Nam và Cuba tuy xa cách địa lý nhưng luôn gần gũi về tình cảm, lý tưởng và có mối quan hệ hữu nghị thủy chung suốt 65 năm qua - biểu tượng mẫu mực trong quan hệ quốc tế. Ông khẳng định hai nước đang có cơ hội đưa mối quan hệ đặc biệt này lên tầm cao mới thông qua hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư. Cuba được xem là thị trường tiềm năng, đặc biệt trong các lĩnh vực y tế, công nghệ sinh học, nông nghiệp, hàng tiêu dùng và du lịch. Với vị trí chiến lược tại Caribe, Cuba có thể trở thành cửa ngõ giúp hàng hóa Việt Nam thâm nhập sâu hơn vào thị trường Mỹ Latinh.

Thành phố Hồ Chí Minh cam kết làm cầu nối hỗ trợ doanh nghiệp hai nước tăng cường hợp tác, vượt qua thách thức về thủ tục, thanh toán và hạ tầng. Với nền tảng quan hệ bền chặt cùng quyết tâm của lãnh đạo hai nước, triển vọng hợp tác Việt Nam - Cuba được đánh giá rất khả quan, hứa hẹn đạt nhiều thành tựu trong giai đoạn mới.

Doanh nghiệp Việt Nam tin tưởng vào Cuba

Tại buổi gặp gỡ, nhiều doanh nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh đã đặt câu hỏi trực tiếp tới Đoàn Chủ tịch Quốc hội Cuba, thể hiện sự quan tâm lớn đến thị trường này.

Ông Trần Thanh Tú, Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Đầu tư và Thương mại Thái Bình - nhà đầu tư Việt Nam lớn tại Cuba cho biết công ty đã có gần 30 năm hoạt động tại đây. Từ thương mại năm 1998, đến năm 2015 Thái Bình đầu tư xây dựng ba nhà máy hàng tiêu dùng với tổng vốn 50 triệu USD và đang mở rộng sang chuỗi siêu thị, mì ăn liền, lúa công nghệ cao, hướng tới 25.000 ha canh tác vào năm 2030. Ông Tú nhận định Cuba là điểm đến đầu tư hấp dẫn nhờ chính sách ngày càng cởi mở và nhiều ưu đãi dành cho doanh nghiệp Việt Nam, đồng thời là cửa ngõ thuận lợi để tiếp cận thị trường Nam Mỹ.

Ngoài Thái Bình, nhiều doanh nghiệp trong lĩnh vực năng lượng, công nghệ, đặc biệt là năng lượng tái tạo, bày tỏ mong muốn hợp tác, nhất là trong phát triển điện mặt trời.

Buổi gặp gỡ giữa doanh nghiệp Việt Nam và Cuba góp phần củng cố quan hệ hữu nghị, mở ra triển vọng hợp tác kinh tế - thương mại - đầu tư hiệu quả và bền vững trong thời gian tới.